1942 Het jaar van de stilte

In 2019 publiceerde Herman Van Goethem zijn ophefmakende bestseller over 1942. De auteur brengt Antwerpen tot leven in een beklijvende analyse in dagboekvorm waarin de Jodenvervolgingen centraal staan. Het stadsbestuur collaboreerde ijverig met de bezetter. De geopolitieke context kantelde vanaf november 1942 (El Alamein, Stalingrad...), maar voor de Joden kwam die ommekeer te laat.

De oorlog in Oekraïne en de recente vrijgave van de dagboeken van premier Hubert Pierlot brachten Van Goethem in 2024 tot een herwerking van zijn boek. Want ook de Belgische regering in Londen stelde zich tot einde 1942 voorzichtig op tegenover de geallieerden; pas dan ook maakte ze een einde aan het rampzalige collaboratiebestuur in bezet België. Het is een nieuw inzicht dat een ander licht werpt op het eerste deel van de Tweede Wereldoorlog.

In het kader van de lezingenreeks van de Prince-Academie over Totalitarisme (najaar 2024) gaf Herman Van Goethem een lezing met als titel: 'Democratie en populisme, kiesstelsels en partijvorming.. Deze lezing kan nog herbekeken worden.

---

Herman Van Goethem (1958) is historicus en jurist. Van 1981 tot 2024 was hij verbonden aan de Universiteit Antwerpen waar hij onder meer ‘Politieke Geschiedenis van België’ en ‘Geschiedenis en Beeld’ doceerde. Verder had hij ook verschillende bestuursmandaten:

• 1998-2000 vicedecaan Faculteit Rechten, Universiteit Antwerpen

• 2000-2009 vakgroepvoorzitter Departement Geschiedenis, Universiteit Antwerpen

• 2008-2012 curator en 2012-2016 conservator van Kazerne Dossin – Memoriaal, Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten.

• 2016-2024 Rector Universiteit Antwerpen

Hij is lid van de Koninklijke Vlaamse Academie van België en van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis. In 2013 kreeg jij de loopbaanprijs Wetenschapscommunicatie van de Koninklijke Vlaamse Academie van België

Hij is ook auteur van enkele spraakmakende boeken:

• Leopold III. De Koning, het Land, de Oorlog, Tielt, Lannoo, 1994, 1162 p. (samen met Jan Velaers)

• August De Schryver. Oorlogsdagboeken 1940-1942. Met een inleiding en commentaar over de Belgische ministers in Frank­rijk en in Londen, H. Van Goethem (ed)., Tielt, Lannoo, 1998, 478 p

• Fotografie en realisme in de 19deeeuw. Antwerpen, de oudste foto’s (1847-1880), Antwerpen, Pandora, 2000, 417 p.

• Belgium and the Monarchy. From National Independence to National Disintegration, Brussel, ASP, 2010, 295 p.

• 1942 Het jaar van de stilte, Pelckmans, 2024, 381 p.