Rotterdamse jeugdboeken 1900-1965 5e editie

Vier oude studievrienden (Leiden, jaren 1960) richtten in 2020 de Werkgroep Rotterdamse Kinderboeken (WeRK) op. Doel was het verzamelen van in Rotterdam spelende jeugdboeken, verschenen tussen 1900 en 1965. Ze verzamelden de boeken niet alleen, ze lazen ze ook en maakten samenvattingen.

Het resultaat is te lezen in: Rotterdamse Jeugdboeken 1900 – 1965. Een pdf van het boek onderaan dit bericht in te zien en te downloaden.

De Werkgroep Rotterdamse Kinderboeken bespreekt in deze uitgave 150 kinderboeken van schrijvers als Chris van Abkoude, Wim van Helden en een groot aantal anderen. De romans spelen zich geheel of gedeeltelijk in Rotterdam af en zijn uitgekomen in de jaren tussen 1900 en 1965. Per kinderboek zijn een samenvatting, de locatiegegevens en een persoonlijke noot van samenstellers toegevoegd.

In een eerste verslag, in 2021, bespraken ze ongeveer honderd boeken. Een jaar later, in een tweede verslag komen daar nog eens 132 boeken bij.  Het derde verslag, ook uit 2022 is in druk verschenen. Het project WeRK heeft niet alleen onze verslagen opgeleverd. In december 2022 vond in de hal van de Centrale Bibliotheek Rotterdam een tentoonstelling plaats over de verzameling.

In het vijfde en waarschijnlijk laatste verslag komen meer dan 150 boeken aan de orde. Het is het resultaat van het werk van WeRK uit de periode 2022-2024. De verzameling boeken is geschonken aan het Stadsarchief Rotterdam.

Er staan ook enkele boeken op de lijst te plaatsen die niet echt jeugdboeken zijn, maar die wel een indringend beeld geven van hoe het was om als kind op te groeien in het vooroorlogse Rotterdam. Het gaat daarbij onder meer om Droevig Kinderleven van Chr. van Abkoude, Boefje van M.J. Brusse, Kris uit de Nachtbuurt van P. Kruisman, Polletje Piekhaar van Willem van Iependaal, de Merijntje Gijzen-cyclus delen 4, 5 en 8 van A.M. de Jong en de boeken van Piet Begeer. Allemaal gaan ze over de impact van sociale wantoestanden op kinderen, vanuit neutrale, katholieke, protestantse en socialistische hoek belicht. Een feest der herkenning of juist een fascinerende kennismaking?

Er werd ook onderzoek gedaan naar inmiddels vergeten jeugdboekenschrijvers, bv. de Rotterdamse (Kralingse) auteur Bernard van Huët, over wie niets bekend was. Nu is zijn levensgeschiedenis gereconstrueerd. Ook over Johann Damian Degreef, schrijver van een aantal ‘kwartjesboeken’ uit de jaren 1930, is er onderzoek gebeurd.  

Al deze boekjes vertellen iets over de stad, de havens, de straten en de pleinen. En over de mensen die er woonden, de welgestelden, maar zeker ook de armen, voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.

Klik hier door naar de pdf: ROTTERDAMSE_JEUGDBOEKEN_1900-1965

De Werkgroep Rotterdamse Kinderboeken bestaat uit vier vrienden die opgroeiden in Rotterdam en elkaar leerden kennen tijdens hun studententijd in Leiden::

• Mei 2021, Rob Bogers (RJB)

• Frits van Engeldorp Gastelaars (FEG)

• Walter Gerritsen van der Hoop (WGH)

• Dick Venema (DV)