
Online lezingen - thema voorjaar 2024:
tolerantie vandaag
“Tolerantie, wat betekent dat voor ons?”
Psychiater Maurits Nijs vond een definitie bij John Horton, Engels hoogleraar politieke filosofie aan de Keele University: “tolerantie is de bewuste keuze om af te zien van het verbieden, belemmeren of anderszins dwingend ingrijpen in het gedrag dat men afkeurt, hoewel men daartoe de macht heeft.”
Tolerantie vraagt dus inspanning, het is een bewuste houding waarvoor je kiest in het belang van de anderen.
In zijn recentste boek 'Begrensde tolerantie' definieert Kees Schuyt, emeritus hoogleraar sociologie aan de UA, tolerantie als de onderdrukking van de neiging anderen te onderdrukken..
Tolerantie is een maatschappelijke voorwaarde voor een goed draaiende democratie en dat kan niet zonder een pluralistische houding van zijn burgers. Tolerantie en democratie, democratie en rechtsstaat, tolerantie en pluralisme, het hangt allemaal samen. En empathie lijkt het smeermiddel dat alles draaiende houdt.
Spijtig genoeg lijken in de huidige wereld krachten in werking die ons wegdrijven van tolerantie. Polarisatie, angst, wantrouwen, totalitaire regimes, ... de voorbeelden van intolerant gedrag zijn legio, zelfs in onze eigen omgeving.
Des te meer is het belangrijk dat Princeleden een duidelijk besef hebben van de betekenis van de kernwaarden van de vereniging, Amicitia et Tolerantia. De eerste is naar binnen gericht en vrij gemakkelijk uit te voeren tussen gelijkgezinden, de tweede is naar buiten gericht en vergt een empathische houding tegenover alles wat zich rondom ons afspeelt, of het nu gaat over ecologie, geopolitiek, medemenselijkheid en zorg voor de medemens. Een hele opgave!
In deze lezingenreeks komen drie eminente sprekers aan het woord met elk een eigen visie op "tolerantie vandaag":
-
Maurits Nijs, psychiater/therapeut en lid van de afd. Dordrecht
-
Veerle Vanden Daelen, hoofdconservator Kazerne Dossin Mechelen en lid van de afdeling Antwerpen-Land van Ryen
-
Kees Schuyt, socioloog, jurist en columnist, emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam; één van de grondleggers van de rechtssociologie in Nederland.

Foto Maurits Nijs
Maurits Nijs
Over tolerantie, van vreedzame coëxistentie tot deugd van 'verdragen'
2023-2024
Nr.
12
Amicitia et Tolerantia, twee woorden nevengeschikt aan elkaar, eenvoudig verbonden door het woordje “et”. Daarmee zou kunnen worden gesuggereerd dat het losstaande begrippen zijn. In elk geval elkaar niet in de weg zitten. Maar is het wel zo eenvoudig? Maurits Nijs, psychiater en psychotherapeut en lid van de afdeling Dordrecht, gaat op zoek naar een goede definitie van 'tolerantie' waarbij hij in de loop van zijn verhaal steeds weer gedwongen wordt zijn opvatting over tolerantie bij te stellen.
Foto Kazerne Dossin
Veerle Vanden Daelen
Heropleving van Joods leven in Antwerpen na WO II, een praktijkvoorbeeld van tolerantie?
2023-2024
Nr.
13
De heropbouw van Joods leven in Antwerpen na WO II is een feit, maar niet minder opmerkelijk. Hoe is het opnieuw tot zo'n kleurrijk en bloeiend Joods leven gekomen? Daarover heeft Veerle Vanden Daelen (Princelid in de afdeling Antwerpen-Land van Ryen) diepgaand onderzoek verricht. Duidelijk is dat een verregaande vorm van tolerantie aan de dag gelegd is door de Antwerpse bevolking. Ondertussen is de Joodse diamantwijk uitgegroeid tot het wereldcentrum van diamant, een zeer diverse en multiculturele omgeving, waar Indiërs, Joden, Arabieren en Westerlingen met elkaar samenwerken met respect voor ieders cultuur en overtuiging. Een mooi praktijkvoorbeeld van tolerantie.
Foto credit Kees Schuyt
Kees Schuyt
Begrensde tolerantie
2023-2024
Nr.
14
Vanuit een historische context verkent de Nederlandse socioloog en jurist Kees Schuyt de wortels van tolerantie, startend bij de humanisten, over de Verlichting, tot bij het ondraaglijke van WO II:. Hij analyseert maatschappelijke verdraagzaamheid en intolerantie en vraagt zich af waar de grenzen liggen van de tolerantie in een democratie.